zasiłek rodzinny z dodatkami

Zasiłek rodzinny jest świadczeniem rodzinnym, które ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka.
 

Komu przysługuje zasiłek rodzinny?

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje:

• rodzicom, jednemu z rodziców, albo opiekunowi prawnemu dziecka,
• opiekunowi faktycznemu dziecka,
• osobie uczącej się - oznacza to osobę pełnoletnią uczącą się, niepozostającą na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony.

Kiedy zasiłek przysługuje?

Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko:

• 18 roku życia,
• nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21. roku życia, albo
• 24. roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zasiłek rodzinny przysługuje także osobie uczącej się - jeżeli uczy się w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.

Ile wynosi zasiłek rodzinny?

Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi:

95,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;

124,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku;

135,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Kryterium dochodowe

Zasiłek rodzinny jest świadczeniem uzależnionym od spełnienia kryterium dochodowego i przysługuje jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 674,00 zł lub kwoty 764,00 zł w przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Przekroczenie kryterium dochodowego nie oznacza automatycznie utraty prawa do zasiłku. W przypadku gdy dochód rodziny przekracza kryterium dochodowe, obowiązuje zasada „złotówka za złotówkę”, co oznacza, że świadczenia są wypłacane w postaci różnicy między wysokością wszystkich świadczeń (zasiłków wraz z dodatkami) a kwotą przekroczenia kryterium dochodowego.

Jak ustalany jest dochód?

Prawo do zasiłku rodzinnego przyznaje się na okres zasiłkowy od 1 listopada danego roku do 31 października następnego roku, na podstawie dochodu z tzw. roku bazowego tj. z roku poprzedzającego okres zasiłkowy (w okresie zasiłkowym 2021/2022  rok bazowy to rok 2020), przy uwzględnieniu utraty i uzyskania dochodu w roku bazowym i po roku bazowym.

W związku z powyższym do wniosku o zasiłek rodzinny należy dołączyć dokumenty potwierdzające utratę lub uzyskanie dochodu przez wszystkich członków rodziny.

Kiedy zasiłek nie przysługuje?

Zasiłek rodzinny nie przysługuje jeżeli:

• dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim,
• dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w rodzinie zastępczej,
• osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie,
• pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko
• osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostały zasądzone alimenty na rzecz dziecka od jego rodzica, chyba że:
  rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
  ojciec dziecka jest nieznany,
  powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
  sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka.
• członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Jakie dodatki przysługują do zasiłku rodzinnego?

Osoba uprawniona do zasiłku rodzinnego może otrzymać również dodatki do zasiłku rodzinnego, jeżeli spełnia dodatkowe warunki określone w ustawie:

• dodatek z tytułu urodzenia dziecka,
• dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
• dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka,
• dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej,
• dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego,
• dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego,
• dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka jest świadczeniem jednorazowym. Przysługuje on matce lub ojcu, opiekunowi prawnemu dziecka, opiekunowi faktycznemu dziecka (do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, jeżeli dodatek nie został przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka).
Dodatek ten przysługuje w wysokości 1.000,00 zł za każde urodzone dziecko.
Przy ubieganiu się o dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka, wymagane jest przedłożenie zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego, że matka dziecka pozostawała pod opieką lekarską przez okres co najmniej od 10 tygodnia ciąży do porodu.
 

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres

• 24 miesięcy kalendarzowych, lub
• 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu, lub
• 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Dodatek przysługuje w wysokości 400 zł miesięcznie.

Dodatek nie przysługuje, jeżeli:

• osoba ubiegająca się bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego pozostawała w stosunku pracy przez okres krótszy niż 6 miesięcy,
• osoba ubiegająca się podjęła lub kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, która uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
• osoba ubiegająca się w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego,
• dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu, z wyjątkiem dziecka przebywającego w zakładzie opieki zdrowotnej;
• w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:  

• drugi z rodziców dziecka nie żyje,
• ojciec dziecka jest nieznany lub
• powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
• osobie uczącej się jeżeli oboje rodzice osoby uczącej się nie żyją (osoba ucząca się to w rozumieniu ustawy osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostającą na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony),

Wysokość dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka wynosi 193,00 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 386,00 zł na wszystkie dzieci.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, na trzecie i kolejne dziecko uprawnione do zasiłku rodzinnego.

Dodatek przysługuje w wysokości 95,00 zł miesięcznie.  

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:

• do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności,
• powyżej 16. roku życia do ukończenia 24. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Dodatek wynosi 90,00 zł miesięcznie na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia lub 110,00 zł miesięcznie na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 24. roku życia.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego. Dodatek przysługuje również na dziecko rozpoczynające roczne przygotowanie przedszkolne ("zerówka").

Dodatek przysługuje jednorazowo, w związku z rozpoczęciem roku szkolnego, w wysokości 100,00 zł na dziecko.

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się:

• w związku z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadpodstawowej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności albo
• w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadpodstawowej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadpodstawowej.

Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki, od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.

Wysokość dodatku z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania wynosi:

• 113,00 zł miesięcznie na dziecko w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły,
• 69,00 zł miesięcznie na dziecko w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły.

Ważne !

Zasiłek rodzinny podlega koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Czym jest koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego?

Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego to regulacje prawne, które uzupełniają prawo wewnętrzne danego państwa, dzięki którym osoby przemieszczające się mogą skorzystać ze świadczeń obowiązujących w danym kraju.

Jeżeli wnioskodawca lub członek rodziny przebywa (pracuje) poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w państwie, w którym mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego kliknij tutaj.

§ Podstawa prawna

Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2023, poz. 390 ze zm.).

Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 6.07.2023 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych  (Dz.U. z 2023 poz. 1340).

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13.08.2021 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna (Dz.U.2021 poz. 1481).